Γιατί το όνομα Κόμμα Πειρατών;
μετάφραση από zio_donnie
Με ρωτάνε συχνά σχετικά με το όνομα του Κόμματος Πειρατών, ειδικά σε διεθνή περιβάλλοντα. Είναι σοβαρό; Δεν είναι εμπόδιο; Λειτουργεί; Η απάντηση είναι ναι, όχι και ναι με αυτή την σειρά.
Για να καταλάβουμε το γιατί επιλέχθηκε το όνομα κόμμα πειρατών — Piratpartiet — στην Σουηδία πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε τις ειδικές περιστάσεις της χώρας. Άλλωστε το κίνημα γεννήθηκε εκεί. Η Σουηδία ήταν πρωτοποριακή στην διάδοση πραγματικά ευρυζωνικών συνδέσεων: Είχα οπτική ίνα 10Mbit/s, full duplex, στο προαστιακό διαμέρισμα μου το 1998. Όταν παραδίδεις μια τέτοιου είδους ριζοσπαστική τεχνολογία όχι μόνο στα χέρια εξειδικευμένων τεχνικών, αλλά στα χέρια όλων, αρχίζει να αλλάζει η δημόσια αντίληψη για το πώς αυτή η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ίσως ακόμα και για το πως θα πρέπει να χρησιμοποιείται.
Για να βάλουμε τα πράγματα σε μια χρονολογική σειρά: στην Σουηδία, διαμερίσματα με σύνδεση οπτικής ίνας 10Mbit/s ήταν συνηθισμένα πριν την άφιξη του Napster το 1999. (Φανταστείτε τι έγινε όταν έφτασε το Napster).
Σε αυτό το κοινωνικό και πολιτισμικό τοπίο, το λόμπυ της βιομηχανίας του copyright ενεπλάκη σε μια μάχη που είχε χαθεί και τελειώσει από καιρό. Παρόλα αυτά, με την έλλειψη διορατικότητας που τους διακρίνει ως συνήθως, ακολούθησαν το σχέδιο που είχαν εφαρμόσει σε όλες τις άλλες χώρες και ίδρυσαν την οργάνωση επιβολής του copyright Antipiratbyrån – την Υπηρεσία κατά της Πειρατείας – το 2001, η οποία έγινε αμέσως περίγελος με τις αδύναμες προσπάθειές της να «εκπαιδεύσει» το κοινό.
Ως απάντηση, ένας μικρός αριθμός καλλιτεχνών, μουσικών και εργαζομένων στον πολιτιστικό τομέα ίδρυσαν το Piratbyrån – την Υπηρεσία υπέρ της Πειρατείας – το 2003. Διαλέγοντας αυτό το όνομα, ήθελαν να δείξουν πως αυτοί ήταν οι προοδευτικοί και οι αντί οι οπισθοδρομικοί. Αυτοί οι ακτιβιστές ήταν οι πρώτοι που αντιμίλησαν στο λόμπυ του copyright και αμέσως εκτινάχθηκαν στα ΜΜΕ παντού. Εμπνευσμένοι από την ανατρεπτική κουλτούρα του Piratbyrån, μια μικρή υποομάδα των ακτιβιστών της, σαν πείραμα, έστησε ένα BitTorrent tracker το φθινόπωρο του 2003. Το ονόμασαν The Pirate Bay.
Έγιναν όλοι ήρωες, ιδιαίτερα ανάμεσα στην νεολαία.
Το 2005 στην Σουηδία οι νόμοι του copyright σκλήρυναν για ακόμη μια φορά. Ο διάλογος για την προτεινόμενη νομοθεσία μαινόταν παντού: στα σχολεία, στα τραπέζια, στην τηλεόραση, στις εφημερίδες, στα πανεπιστήμια, στους χώρους εργασίας. Όλοι συμμετείχαν. Όλοι – πλην των πολιτικών.
Αυτό ήταν το σκηνικό που δημιούργησε την ανάγκη ο διάλογος αυτός να αγγίξει προσωπικά τους πολιτικούς, να σημαδέψει κατευθείαν στην βάση της εξουσίας τους. «Αυτό δεν δουλεύει. Συμμετάσχετε στον διάλογο, γαμώτο, αλλιώς θα σας απειλήσουμε ότι θα σας πάρουμε την δουλειά σας».
Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό πως σε αυτό το σημείο στην Σουηδία, πειρατικές θέσεις είχαν ήδη καθιερωθεί από το Piratbyrån. Όταν ήρθε η ώρα να πολιτικοποιηθούν αυτά τα θέματα, το ζήτημα δεν ήταν να ιδρυθεί ένα νέο κόμμα και να αναζητηθεί το όνομα του.
Το ζήτημα ήταν η ίδρυση του Κόμματος Πειρατών.
Το όνομα ήταν τρομερά επιτυχημένο, κερδίζοντας την προσοχή αμέσως. Όλοι ήξεραν δύο πράγματα βλέποντας το όνομα για πρώτη φορά: ήξεραν ακριβώς ποίες ήταν οι θέσεις μας, και ήξεραν πως μπορούσαν να μας ψηφίσουν την ημέρα των εκλογών. Αυτό δεν θα μπορούσε να έχει συμβεί με οποιοδήποτε άλλο όνομα. Κατά 99% ένα οποιοδήποτε άλλο όνομα θα παρέμενε μια αφανής ιστοσελίδα.
Ειδικοί στο branding (καθιέρωση εμπορικών επωνυμιών) δίνουν στο όνομα βαθμολογία 10 βαθμών στους 10. Στην διαχείριση του branding ιδανικά διαλέγεις ένα όνομα που είναι όσο πιο μοναδικό και όσο πιο περιγραφικό γίνεται. Πάντοτε θα πρέπει να κάνεις έναν συμβιβασμό μεταξύ των δύο. Το όνομα Skype είναι μοναδικό, αλλά καθόλου περιγραφικό. Το όνομα word είναι περιγραφικό αλλά καθόλου μοναδικό. Το «Κόμμα Πειρατών» επιτυγχάνει κορυφαίες βαθμολογήσεις και στις δύο πτυχές. Η έκπληξη για μένα ήταν πως οι πολιτικοί ακτιβιστές σε άλλες χώρες, που δεν βρήκαν στρωμένο κόκκινο χαλί από ένα αντίστοιχο Piratbyrån, επίσης διάλεξαν το όνομα Κόμμα Πειρατών στις γλώσσες τους. Καθένα από αυτά συζήτησε διεξοδικά πριν καταλήξει να χρησιμοποιήσει το ίδιο όνομα με μας. Ίσως το πιο πειστικό επιχείρημα ήρθε από την συζήτηση του ισπανικού Partido Pirata:
«Είτε θα ονομαστούμε μόνοι μας το Κόμμα Πειρατών, και θα ορίσουμε τι αυτό σημαίνει, αιτιολογήθηκαν, είτε θα μας πουν το Κόμμα Πειρατών ούτως ή άλλως, και δεν θα ελέγχουμε πλέον τι σημαίνει το όνομα».
Είναι αρκετά παρόμοιο με το όταν το κίνημα των gay επανέκτησε τον όρο gay με τον ίδιο τρόπο. Με το να στέκεσαι περήφανος που είσαι πειρατής, και κάνοντας το δημόσια, παίρνεις αυτό το όπλο από τα χέρια του λόμπυ του copyright. Πλέον παραπονιούνται το πώς να στιγματίζεις τον κόσμο σαν πειρατή δεν λειτουργεί πλέον.
Έτσι για να ξεκαθαρίσουμε μερικές συνηθισμένες παρανοήσεις:
Λειτουργεί το όνομα για την προσέλκυση ψήφων; Αναμφίβολα. Ήμασταν το μεγαλύτερο κόμμα στην περιζήτητη ηλικιακή κατηγορία των κάτω των 30 ετών στις Ευρωεκλογές στην Σουηδία με το 25% των ψήφων σε αυτήν την κατηγορία. Πήραμε το 38% των ψήφων μεταξύ νέων ανδρών. Το όνομα δεν είναι εμπόδιο στην προσέλκυση ψήφων και έχουμε τα εκλογικά αποτελέσματα που το αποδεικνύουν.
Παίρνουν το όνομα στα σοβαρά; Είναι αλήθεια ότι σε μερικές περιπτώσεις οι άνθρωποι που δεν είναι μέρος της κουλτούρας του internet, δεν καταλαβαίνουν το όνομα. Αλλά εάν το κόμμα είχε ένα άλλο όνομα, αυτοί οι άνθρωποι θα του έδιναν 30 δευτερόλεπτα σκέψης πριν το απορρίψουν καθώς η κατηγορία των μη μυημένων στο διαδίκτυο δεν συμφωνεί με τις θέσεις μας. Είναι προτιμότερο να έχουμε ένα όνομα αναγνωρίσιμο από τον πυρήνα των υποστηρικτών μας.
Πέραν αυτού είναι μια ρητορική ερώτηση, Δεν θα μπορούσαμε να είχαμε φτάσει εδώ που είμαστε ως παγκόσμιο κίνημα εάν δεν είχαμε αυτό το όνομα από την πρώτη ημέρα, και δεν είμαστε αρκετά ισχυροί για να αλλάξουμε το όνομα και να επιβιώσουμε ως ενιαίο κίνημα, ακόμα και αν το θέλαμε.
Αλλά δεν θέλουμε να αλλάξουμε το όνομα ακόμα και αν θεωρητικά μπορούσαμε. Κάτι τέτοιο θα έστελνε λάθος μήνυμα στον πυρήνα των υποστηρικτών μας, ότι ξανασκεφτήκαμε τις θέσεις μας και καταλήξαμε πως η αντιγραφή δεν είναι τελικά καλό πράγμα. Αυτό δεν είναι το μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε.
Πολύ απλά, πιστεύουμε στην αντιγραφή και τις ατομικές ελευθερίες. Μερικοί μας βαπτίζουν πειρατές γι’ αυτό. Λοιπόν αφού είναι έτσι, είμαστε πειρατές και στεκόμαστε με ψηλά το κεφάλι και περήφανοι που είμαστε.
Οπότε κρατήστε την πειρατική σημαία ψηλά σε όλες τις ηπείρους!
Rick Falkvinge